5.5.11

L Sartigalho


Quien nun sabe l que ye um sartigalho? Becharoco saltiton com mais de pata que  cuorpanzil, quando se le bai a botar la mano, zás, atira um pinote de mais de três quartas.
An  Fuonte Aldé fiç de las buonas este lafrau.
Nun sei se será cuonta, porque cuontas hai muitas, mas esta fai fé an grande tradiçon i nun mais pequeinha deboçon que se apaga na mimória de l tiempo i que anté ls die de hoije l pobo de esta tierra guarda religiosamente.
Uito de Maio ye sagrado para la giente de Fuonte Aldé, naide unhe las bacas, naide scaba huorta, binha ou l quier que seia.  
Hai muitas centenas de anhos, yá tan longe ne l tiempo que naide da fé disso, apareciu nesta tierra ua praga de sartigalhos tan grande que, a l que berdegaba caien-le an riba e todo deboraban.
Adabinaba-se anho de fome. Panes, huortas i todo l sustento para esta probe giente e para las crias, nada regjistie àqueilhes bardugos.
La cência nun staba abançada cumo hoije i naide falaba inda en eirbicidas, pesticidas i toda essa trampa de remédios que hoije para l bien e para l mal todos tenemos i usamos. Datrás bue-se auga onde quiera, sin áscaro i la giente era sana cumo um pêro, morrie-se quando Dius querie e naide pracuraba saber de quei habie sido.
Dezie you anton, que cumo la cência nun staba zambuolta cumo hoije, las gienticas agarraban-se a l que podien, i l que estaba mais a la mano, mesmo sin se ber ou ampalpar era Dius i ls santos.
Assi que giente simpres, trabalhadeira i de fé no Altíssimo mui abonada, pediu anterbençon debina para resolber aquel grande mal que a todos atacaba.
Habie na eigreija, alguas eimages de santos que l pobo beneraba mui crente, mas nun se sabie a qual deilhes pedir para antercedisse perante l Criador para poner fim àqueilha peste que ls trazie atemorizados.
Botoran-los anton a la suorte, prometendo fazer ua fiesta an sue honra todos ls anhos se la becharada zaparecisse.
La suorte grande saliu-le fui a eilhes, porque la feliç cuntemplada fui nada mais nada menos que la mai de Dius, la Eimaculada Cunceiçon.
Cumo nun hai  mai ningua que negue um pedido a um filho, quando l bei a necessidade, muito menos lo negarie esta a estes que staban tan agoniados i yá stais a ber, ls sartigalhos fui un air que l dou, desapareciran nun “ai Jasus”.
A partir desse tiempo esta giente, agradecida, cun muita fé en Dius e medo de ls sartigalhos, ben guardando religiosa i santamente l die uito de Maio, die que fui acoradado por todos, celebrando missa cantada, cun  solene preciçon a l redor de l lhugar em honra de quien tanto bien l fiç, la Eimaculada Cunceiçon.
La tradiçon manten-se, ls mardomos son siempre uito, la mardomia anda a l redor de l lhugar por todos ls moradores, que apuis de salir de missa dan bino,  antramoços e roscos para toda la giente.
E sartigalhos? nun metan miedo a mais naide.

Nenhum comentário: